Cyberspace Odyssee

Cyberspace Odyssee
Jos de Mul
ISBN 90-77070-12-5
Winnaar van de Socrates Wisselbeker 2003

Dit boek gaat over tijd en ruimte. Tijd hangt samen met verandering, beweging, processen, ontwikkelingen, gebeurtenissen. Anders dan de drie dimensies van de ruimte hebben verleden, heden en toekomst een verschillend realiteitsgehalte. Enkel het heden heeft realiteit. Of is tijd een subjectieve eigenschap, een opvatting die Kant aanhangt.

Cyberspace Odyssee gaat ook over de rol van de mens in die veranderende tijd en ruimte. Een mens die op zichzelf niet zo spannend evolueert. De evolutie van de techniek daarentegen is groots. Zijn wij als mens eigenlijk wel de ‘scheppers’ van die nieuwe techniek? Of is die evolutie van de techniek eigenlijk wel te managen, te stoppen of te sturen? Wist Einstein veel toen hij E=mc2 bedacht. De formule ligt wel aan de basis van de atoombom!

Ik vind Cyberspace Odyssee een complex (af en toe té complex, dan ventileert Jos teveel van zijn filosofische kennis) en spannend boek. Het heeft me geïnspireerd tot een aantal nieuwe one-liners over de polariteit van het leven. De Mul laat ons zien hoe de mens uiteindelijk een wezen kan construeren - een computerrobot - die hem in alle opzichten de baas zal zijn. We zien daar vandaag de dag natuurlijk al de bewijzen van, zenuwen kunnen al op protheses worden aangesloten. Alle menselijke zintuigen zullen in de loop der tijd vervangen of verbeterd kunnen worden.

De mens zal de technoculturele evolutie als vervolg op de darwinistische biologische revolutie voortzetten en een zichzelf overstijgend complexer en intelligenter wezen voortbrengen en zichzelf daarmee opheffen want hij zal dan de niet-meer-mens, de onmens voortbrengen. Het is immers naïef om te veronderstellen, meent De Mul, dat de evolutie bij de mens zal stoppen en dat de zich expanderende cultuur zich zal beperken tot de aarde.
De motor van deze evolutie van de cultuurgeschiedenis is niet het zich ontwikkelende bewustzijn van de mens zoals Hegel dat schildert, maar het zou de techniek zijn, die steeds de geweldige economische sociale, sociologische en culturele veranderingen teweegbrengt.

De beste manier om de toekomst te voorspellen is haar uit te vinden, Alan Kaye.
Internet is een primitieve voorafschaduwing van Cyberspace. Als internet dus echt zo’n archaïsch instrument is, dan staat ons nog heel wat te wachten!